In een wereld vol chaos grijpen jongeren steeds vaker naar complottheorieën voor houvast. Vooral jongeren die om een andere reden al zorg krijgen, zijn gevoelig voor wantrouwen en alternatieve theorieën. Uit onderzoek van de gemeente Amsterdam blijkt dat 27% van de hulpverleners extremisme vanuit complotdenken is tegengekomen in 2020 en 2021. Hoe komt dit? En hoe kunnen hulpverleners deze jongeren helpen?
Waanzin, wappies, wanen en wetenschap
In hun stuk 'Waanzin, wappies, wanen en wetenschap' duiken Andries Schilperoord (GZ-psycholoog bij Levvel) en Annematt Collot d'Escury (hoofddocent Ontwikkelingspsychologie Universiteit van Amsterdam) in de werking van complottheorieën bij jongeren.
Ze beschrijven hoe de zoektocht naar identiteit en een gebrek aan toetsend vermogen jongeren kwetsbaar maakt. Daarnaast is er groeiend wantrouwen tegenover overheidsinstanties, ook onder jongeren. Voeg daar de eenzaamheid in de pandemie aan toe en het is eigenlijk niet zo gek dat sommige jongeren hun heil zoeken bij complotdenkers.
Nooit te laat voor hulp
De vraag die overblijft is of we te laat zijn om deze jongeren te helpen. Volgens Schilperoord en Collot d'Escury niet. Hulpverleners kunnen een grote rol spelen bij het terugwinnen van vertrouwen en het gevoel van veiligheid. Door de jongeren te ondersteunen bij een gezond sociaal leven en ze een kritische houding aan te leren bijvoorbeeld. Maar het belangrijkst? Behandel hen met respect, transparantie, vertrouwen en empathie. Oók als je het fundamenteel oneens bent.
Lees het hele onderzoek
Het Landelijke kenniscentrum LVB publiceerde het artikel in het tijdschrift LVB Onderzoek en Praktijk, 2022 editie 1.
'Van waanzin, wappies, wanen en wetenschap; naar betrouwbaarheid, verbondenheid en respect, van negeren naar communiceren.'
Artikel Waanzin, wappies, wanen en wetenschap